Obchody ustawowego Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej

9 i 10 lipca 2022 roku (sobota-niedziela) uczestniczyłem w obchodach ustawowego Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Organizatorami uroczystości był Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 Roku, Nadleśnictwo Pomorze oraz Społeczny Komitet Organizacji Świąt Państwowych i Rocznic Historycznych, któremu mam zaszczyt przewodniczyć. Uroczystości zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy, Honorowym Patronatem Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, Patronatem Honorowym Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego, Patronatem Honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka oraz Patronatem Honorowym Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka. Współorganizatorami byli: 14. Suwalski Pułk Artylerii Przeciwpancernej im. Józefa Piłsudskiego, 1. Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej im. gen. bryg. Władysława Liniarskiego, ps. „Mścisław”, Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku i Nadleśnictwa Puszczy Augustowskiej, Wojskowe Centrum Rekrutacji, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, Starostwo Powiatowe w Augustowie, Starostwo Powiatowe w Suwałkach, Areszt Śledczy w Suwałkach, Suwalska Specjalna Strefa Ekonomiczna, Parki Narodowe województwa podlaskiego, I Liceum Ogólnokształcące w Suwałkach, II Liceum Ogólnokształcące im. gen. Zygmunta Podhorskiego w Suwałkach, Zespół Szkół Sióstr Salezjanek w Suwałkach, Szkoła Podstawowa nr 2 im. Aleksandry Piłsudskiej w Suwałkach, Szkoła Podstawowa nr 9 im. Włodzimierza Puchalskiego w Suwałkach, Zakład Doskonalenia Zawodowego w Białymstoku z Siedzibą w Suwałkach, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej.

W tym roku obchody rozpoczęły się w sobotę 9 lipca 2022 roku w miejscu Tymczasowego Obozu Ofiar Obławy Augustowskiej wieczorem wdzięczności. Stowarzyszenie „Grupa Wschód” przygotowała rekonstrukcję historyczną Obławy Augustowskiej 1945 r. zaś Zespół Szkół Sióstr Salezjanek w Suwałkach zaprezentował program artystyczny pt. „Na Tobie uczyłem się żyć…” – W hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej. Uczestnicy uroczystości mogli wysłuchać pieśni patriotycznych w wykonaniu młodzieży, a także włączyć się do wspólnego śpiewu.

Podziękowałem wykonawcom programu, który wypełnił wieczór wdzięczności mówiąc m.in.: „Oddawać hołd pomordowanym i cześć Ich pamięci można na różne sposoby. Dzisiaj, w przeddzień tegorocznych obchodów ustawowego Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, w których będziemy uczestniczyć jutro, tragiczne i bolesne wydarzenia sprzed 77 lat zostały przywołane w formie artystycznej i poetyckiej poprzez rekonstrukcję historyczną oraz recytację utworów literackich i śpiew pieśni patriotycznych. Taka forma przekazu czasem bardziej przemawia do wyobraźni niż referaty naukowe i okolicznościowe przemówienia. Cieszę się, że jest dzisiaj z nami młodzież i że pogłębia swoją wiedzę o Obławie Augustowskiej. Jest to niezwykle ważne, bo nie ma patriotyzmu przyszłości bez świadomości historycznej i pełnej wiedzy o dziejach własnego narodu, bez przemilczeń, białych plam i zakłamań”.

W niedzielę (10 lipca 2022 roku) odbyła się oficjalna część obchodów w których uczestniczyłem wraz z żoną. Rozpoczęła się ona od Mszy św. w Kościele pw. Świętej Anny w Gibach, a której przewodniczył ks. proboszcz Zbigniew Bzdak – Dziekan Sejneński. W koncelebrze Mszy św. uczestniczyło dziewięciu księży w tym ks. prałat Stanisław Wysocki – Prezes Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Następnie uczestnicy obchodów przeszli na Wzgórze Krzyży w Gibach gdzie nastąpiło podniesienie Flagi Państwowej na maszt, odśpiewano Hymn Państwowy, a następnie miały miejsca wystąpienia okolicznościowe.

Witając uczestników obchodów i zaproszonych gości, w tym przede wszystkim Premiera Mateusza Morawieckiego oraz rodziny Ofiar Obławy Augustowskiej powiedziałem m.in.: „Podczas Obławy Augustowskiej w lipcu 1945 roku, a więc po zakończeniu II wojny światowej i pokonaniu niemieckiej III Rzeszy, gdy w Europie zapanował już pokój Sowieci przy pomocy polskich komunistycznych konfidentów aresztowali ponad 7 tys. żołnierzy niepodległościowego podziemia i członków ich rodzin. Część z nich, do niedawna sądzono, że około 600 osób, a z najnowszych danych wynika, że liczba ta była znacznie większa i mogła sięgać, a nawet przekroczyć 2 tys. osób, nigdy nie wróciła do swoich domów. Ślad po zamordowanych zaginął i do dziś, mimo upływu 77 lat, nie wiemy, gdzie znajdują się doły śmierci. Dotarcie do pełnej prawdy o Obławie Augustowskiej uniemożliwia brak dostępu do rosyjskich archiwów, brak zgody Białorusi na zbadanie miejsc, gdzie mogą znajdować się doczesne szczątki zamordowanych, ale przez całe lata nie ułatwiały tego również resortowe dzieci i wnuki, tutaj w Polsce. Naszą powinnością jest modlitwa i pamięć o Ofiarach Obławy Augustowskiej. Nie dajmy – jak pisał Zbigniew Herbert – zginąć poległym”.

W tegorocznych obchodach ustawowego Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej wziął udział Prezes Rady Ministrów Pan Mateusz Morawiecki, który powiedział m.in. ” Obława Augustowska, czyli tak naprawdę zbrodnia augustowska, to – można powiedzieć – mord założycielski, akt założycielski Polski komunistycznej. Ten mord augustowski jest niezagojoną polską raną. Raną, która woła o wyjaśnienie„. Pan Premier powiedział również: „Już nigdy nie dopuścimy, by na polskiej ziemi stanęła stopa rosyjskiego żołnierza. Nigdy nie dopuścimy do tego, chyba że któryś z nich chciałby klęknąć, pod którymś z tych krzyży”. Odnosząc się do współczesnych zagrożeń Premier Mateusz Morawiecki powiedział: „Trzeba na tej ziemi to mocno podkreślić, że mimo licznych prowokacji ze strony białoruskiej i mimo zagrożeń, które płyną do Ukrainy i do wolnego świata ze strony rosyjskiej, Polska wzmacnia swoje bezpieczeństwo i bezpieczeństwo tych ziem jest stałe, stabilne, mocne, utrwalone jak nigdy wcześniej”.

Podczas uroczystości kmdr Jarosław Wypijewski – szef zespołu Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego odczytał list Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy. Oto jego fragment: „Musimy jednak być gotowi na trudne wyzwania. Historia w groźny sposób się powtarza. Tereny Puszczy Augustowskiej, które często były miejscem niepodległościowych insurekcji i zmagań Polaków w obronie Ojczyzny, znów stają się newralgicznym obszarem na mapie Europy – czemu niedawno dałem wyraz wraz z Prezydentem Litwy, odwiedzając żołnierzy Sojuszu Północnoatlantyckiego stacjonujących na przesmyku suwalskim. Dzięki członkostwu w NATO i własnym wysiłkom obronnym możemy czuć się bezpieczni. Cały czas mamy jednak świadomość, że za naszą wschodnią granicą trwa wojna, w której Ukraina heroicznie broni się przed rosyjską agresją. Solidarnie niesiemy pomoc Ukraińcom, widząc w ich walce odbicie naszych polskich losów. Ukrainę chce zniewolić i zniszczyć ten sam rosyjski imperializm, który gnębił także i nas. Czynimy wszystko, aby nie mógł zatriumfować” (List Prezydenta RP Andrzeja Dudy).

Miałem zaszczyt odczytać list Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego skierowany do organizatorów i uczestników uroczystości, w którym znalazły się m.in. następujące słowa: „Nie ma wolności bez pamięci. Pamięć historyczna, pamięć kulturowa nie tylko bowiem umacnia nszą tożsamość, ale także pozwala nie tracić orientacji w meandrach współczesności. Uwidacznia nam, że mordowanie ludności cywilnej, znęcanie się i tortury, przesiedlenia i deportacje oraz systematyczne niszczenie wszystkiego nie narodziły się w zdeprawowanym umyśle oszalałego władcy, tylko są stosowanymi od stuleci metodami walki z narodami niechcącymi przyjąć jarzma ruskiego miru” (List Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego).

Z okazji obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej list przysłał również z Ministerstwa Klimatu i Środowiska Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Leśnictwa i Łowiectwa Pan Edward Siarka (List Sekretarza Stanu Ministerstwa Klimatu i Środowiska Edwarda Siarki).

galeria zdjęć:

9 lipca 2022 roku (sobota) – Okółek