76. rocznica Obławy Augustowskiej – Giby 11 lipca 2021 roku

11 lipca 2021 roku (niedziela) uczestniczyłem w obchodach 76. rocznicy zbrodni Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku zorganizowanych przez Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej na czele z ks. Prałatem Stanisławem Wysockim – Prezesem Zarządu oraz 100 – osobowy Komitet Obchodów, któremu miałem zaszczyt przewodniczyć.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z mojej inicjatywy wniesiony przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość ustanowił 12 lipca Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Dotychczas tradycyjnie uroczystości w Gibach były organizowane w trzecią niedzielę lipca. Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej chcąc dostosować datę obchodów do obowiązującej uchwały z 7 kwietnia 2021 roku, że coroczne obchody będą organizowane 12 lipca, jeżeli dzień ten przypada w niedzielę, a w pozostałych przypadkach – w najbliższą niedzielę w stosunku do daty 12 lipca.

Na mocy powyższej uchwały został powołany komitet Obchodów Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej z Lipca 1945 Roku, którego zostałem przewodniczącym. Komitet składał się ze 100 osób reprezentujących różne instytucje państwowe, samorządowe i społeczne, a obok głównych organizatorów – Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej oraz Komitetu Obchodów 76. rocznicy Obławy Augustowskiej – 30 instytucji podjęło się roli współorganizatorów uroczystości ( lista członków Komitetu Obchodów oraz wykaz współorganizatorów – w załączeniu).

Obchody 76. rocznicy Obławy Augustowskiej odbyły się pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy oraz Patronatem Honorowym Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka i Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka.

Uroczystość rozpoczęła się Mszą św. przed Kościołem pw. św. Anny w Gibach (powiat sejneński), koncelebrowaną pod przewodnictwem ks. Prałata Stanisława Wysockiego, reprezentującego rodziny Ofiar – w lipcu 1945 roku jako 7 – leni chłopiec stracił On ojca i dwie siostry ( 17 – letnią Anielę i 21 – letnią Kazimierę). Następnie Kompanie Honorowe ( 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, 14. Suwalskiego Pułku Przeciwpancernego, 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Celnej), umundurowane pododdziały leśników, druhów Ochotniczych Straży Pożarnej, grup rekonstrukcyjnych, Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej, poczty sztandarowe, księża, harcerze, zaproszeni goście i wszyscy licznie zgromadzeni uczestnicy uroczystości przeszli w zorganizowanym marszu na Wzgórze Krzyży w Gibach jako symboliczną nekropolię, które przez wiele lat było uważane za miejsce spoczynku doczesnych szczątków pomordowanych.

Po podniesieniu flagi na maszt i odśpiewaniu hymnu państwowego miały miejsce wystąpienia patronów, organizatorów obchodów i gości. List Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy odczytał Minister w Kancelarii Prezydenta Adam Kwiatkowski ( treść listu w załączeniu https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/inne/art,1672,do-uczestnikow-uroczystych-obchodow–dnia-pamieci-ofiar-oblawy-augustowskiej.html). Dyrektor Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego dr Wojciech Kozłowski przedstawił informację o podjętej decyzji w sprawie utworzenia w tzw. Domu Turka w Augustowie przyszłego Muzeum Obławy Augustowskiej. Głos zabrali również senator Rzeczypospolitej Polskiej Marek Komorowski i Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski. List Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka odczytał Mirosław Demediuk. Oficjalne wystąpienia zakończyła modlitewna refleksja ks. Prałata Stanisława Wysockiego – Prezesa Związku Obławy Augustowskiej.

W swoim wystąpieniu powiedziałem m.in. : Walka, bohaterstwo i ofiara żołnierzy niezłomnych, którzy nie pogodzili się po II wojnie światowej z nową sowiecką okupacją powinna być fundamentem niepodległej Rzeczypospolitej. Do nich należeli żołnierze poakowskiego podziemia niepodległościowego, którzy stali się ofiarami Obławy Augustowskiej.

Władze komunistyczne, które współuczestniczyły w tej zbrodni skazały jej ofiary na wieczne zapomnienie. Przez dziesiątki lat nie wolno było nawet o tym mówić, a zastraszeni członkowie rodzin Ofiar bali się poszukiwać swoich bliskich.

Wyjaśnienia wymaga, jakie przyczyny spowodowały, że wolnej już i suwerennej Rzeczypospolitej przez tak długi czas prawda i pamięć o Obławie Augustowskiej nie mogła przebić się w należnym stopniu do świadomości zbiorowej Polaków. Według mnie odpowiedź tkwi w tym, że do niedawna, a może to się jeszcze i dzisiaj nie skończyło, wielki wpływ na sprawy publiczne po 1990 roku mieli ci, których określamy mianem „resortowych dzieci”. To są przecież spadkobiercy ideologiczni, a zdarza się, że i biologiczni tych polskich zdrajców, którzy w imię swoich interesów i karier współuczestniczyli w zbrodni Obławy Augustowskiej. Trudno więc od nich oczekiwać, że będą wspierać wysiłki na rzecz prawdy i pamięci o Obławie. Bolesne jest, że nawet teraz, nawet jeszcze dzisiaj są ludzie, którzy przeszkadzają w umacnianiu modlitewnej i patriotycznej pamięci tutaj, w tym symbolicznym miejscu na Wzgórzu Krzyży w Gibach.

Ostatnie lata, dzięki wysiłkom środowisk patriotycznych i ludziom dobrej woli, przyniosły powrót do zbiorowej świadomości wydarzeń sprzed 76 lat. Mamy dzisiaj materialne znaki pamięci o Obławie Augustowskiej – pomniki, tablice memorialne w kościołach 4 powiatów doświadczonych Obławą Augustowską (suwalskiego, augustowskiego, sejneńskiego i sokólskiego), tablicę pamięci na Jasnej Górze i na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, wiedzę kierowaną do młodzieży poprzez programy szkolne, mamy ustawowy Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, a wkrótce powstanie w Augustowie w tzw. Domu Turka Muzeum Obławy Augustowskiej, które będzie spełniało funkcję upamiętnienia Ofiar Obławy, a także funkcję edukacyjną. Niestety wciąż nie wiemy, gdzie znajdują się doczesne szczątki pomordowanych. Nie ustaniemy w poszukiwaniach aż miejsce to zostanie odkryte.

galeria: