7 lutego 2021 roku (niedziela) uczestniczyłem w obchodach 81. rocznicy masowych deportacji Polaków na Syberię. Pierwsze wywózki rozpoczęły się 10 lutego 1940 roku i objęły 140 tys. polskich obywateli. Do dziś nie jest znana dokładna liczba zesłanych na Sybir podczas wszystkich wywózek z okresu II wojny światowej, szacuje się, że wynosiła ona od 1 mln do 2 mln osób.
Uroczystości zostały zorganizowane przez Społeczny Komitet Organizacji Obchodów 81. Rocznicy Masowych Wywózek na Sybir, któremu miałem zaszczyt przewodniczyć, Sejneńskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Parafia pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach, Związek Sybiraków Zarząd Oddziału i Koła w Augustowie. Jako Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej sprawowałem patronat honorowy nad tymi obchodami.
Program uroczystości obejmował uroczystą Mszę św. w intencji Ojczyzny i zesłańców na Syberię odprawioną w Kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach, koncert patriotyczny przygotowany przez młodzież sejneńskich szkół pod kierunkiem nauczycielek – Anny Modzelewskiej i Małgorzaty Krywanis przy udziale Chóru Ziemi Sejneńskiej pod batutą Emilii Melon oraz złożenie wiązanek kwiatów i zapalenie zniczy pod pomnikiem ofiar Katastrofy Smoleńskiej.
W swoim wystąpieniu powiedziałem m. in.: Długa była droga przez Syberię do wolnej Polski. Dobrze wyraził to Marian Jonkajtys w Hymnie Sybiraków: „Myśmy wciąż do Niepodległej szli, szli z uporem ponad dwieście lat”, przywołując kolejne etapy polskiej martyrologii na Syberii, od Konfederacji Barskiej i Insurekcji Kościuszkowskiej, poprzez XIX-wieczne powstania do kolejnych deportacji z czasów II wojny światowej. Jesteśmy winni szacunek i wieczną pamięć tym, którzy poświecili swoje życie, aby nasza Ojczyzna była wolna i niepodległa. Są wśród nich zesłańcy na Syberię, wyrywani nocą ze swoich domów i masowo wywożeni w kolejnych zsyłkach, począwszy od tej pierwszej z lutego 1940 roku, w głąb Rosji na nieludzką ziemię. W imię przyszłości musimy przekazywać pamięć o bohaterstwie naszych ojców młodym, by w sztafecie pokoleń oni również zadbali o siłę, bezpieczeństwo i niepodległość Rzeczypospolitej.
Do organizatorów i uczestników uroczystości list skierował Minister Jan Józef Kasprzyk Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Dla upowszechnienia wiedzy i utrwalenia pamięci o zsyłkach syberyjskich organizatorzy obchodów 81. rocznicy masowych wywózek na Sybir zadbali o poświęconą im publikację, która zawiera artykuł historyczny dr. Jarosława Schabieńskiego „Polski Sybir”, treść listu Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka, słowo Proboszcza Sejneńskiego Księdza Zbigniewa Bzdaka oraz moją refleksję „Jesteśmy Im winni pamięć i szacunek”.
Publikacja poświęcona upowszechnieniu wiedzy i utrwaleniu pamięci o zsyłkach syberyjskich
Relacje medialne:
https://bialystok.tvp.pl/52181832/syberyjskie-zyciorysy
https://bialystok.tvp.pl/52180599/07022021-godz-1830
https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/suwalki/id/196089
https://www.suwalki24.pl/article/1,sejny-uroczystosci-81-rocznicy-masowych-wywozek-na-sybir
https://radio5.com.pl/obchody-81-rocznicy-pierwszych-masowych-wywozek-polakow/
