21 września 2020 roku (poniedziałek) uczestniczyłem wraz z Małżonką w uroczystym odsłonięciu i poświęceniu Pomnika „W hołdzie ofiarom Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku” w Sokółce. Miałem zaszczyt nad uroczystościami sprawować patronat honorowy.
Po przemówieniach okolicznościowych została odprawiona Msza Św. koncelebrowana pod przewodnictwem Księdza Arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia i z udziałem Księdza Biskupa Henryka Ciereszko. Modliliśmy się w intencji Ojczyzny, ofiar Obławy Augustowskiej oraz o odkrycie pełnej prawdy o tej zbrodni ludobójstwa.
Następnie, zgodnie z ceremoniałem wojskowym, miało miejsce podniesienie Flagi Państwowej i odśpiewanie Hymnu, po czym odbył się wspólny przemarsz ulicami miasta na rondo u zbiegu ulic Przemysłowej, Mariańskiej i Kolejowej, gdzie wspólnie z Księdzem Prałatem Stanisławem Wysockim uroczyście odsłoniliśmy monument „W hołdzie ofiarom Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku”, który został poświęcony przez Księdza Arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia. Po odsłonięciu pomnika został odczytany Apel Pamięci oraz oddano salwę honorową. Na zakończenie uroczystości delegacje złożyły wieńce przy pomniku.
Inicjatorem budowy pomników upamiętniających ofiary obławy jest Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 roku z Księdzem Prałatem Stanisławem Wysockim jako jego prezesem na czele. Pomnik przedstawia dwie dłonie skrępowane drutem kolczastym, z których wyłania się symbol Polski Walczącej. Obok monumentu umiejscowiono tablicę informującą o tych tragicznych wydarzeniach sprzed 75 lat. Podobne upamiętnienia powstały wcześniej również w Suwałkach (2018 rok) i Augustowie (2019 rok).
W uroczystościach wzięli udział m.in.: przedstawiciel Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, Wojewoda Podlaski, duchowni, służby mundurowe, młodzież z klas mundurowych sokólskich i suwalskich szkół oraz mieszkańcy Sokółki i zaproszeni goście. W uroczystości wzięły również udział kompanie honorowe: 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, leśnicy oraz poczty sztandarowe szkół i innych instytucji.
Oczytałem list Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Pana Jarosława Kaczyńskiego skierowany do organizatorów i uczestników uroczystości, zaś Wojewoda Podlaski Bohdan Józef Paszkowski odczytał list Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego.
List-okolicznościowy-Prezesa-Prawa-i-Sprawiedliwości-Pana-Jarosława-Kaczyńskiego.pdf
Naszym obowiązkiem jest pamiętać i poszukiwać prawdy. W ostatnich latach pamięć o Obławie Augustowskiej jest coraz mocniej obecna w świadomości zbiorowej Polaków, a to się dzieje dzięki wysiłkom, który podejmują ci, którzy nie spoczęli w walce o pamięć i prawdę, a szczególnie dzięki Związkowi Pamięci Obławy Augustowskiej na czele z księdzem prałatem Stanisławem Wysockim, który w Obławie stracił dwie młodziutkie siostry oraz ojca – powiedziałem m.in. w swoim wystąpieniu.
Ta wielka zbrodnia komunistyczna została dokonana w czasie, kiedy w Europie obowiązywał pokój, ponad 2 miesiące po zakończeniu II wojny światowej i po zdobyciu Berlina. W Europie już nie było wojny, Europa cieszyła się ze zwycięstwa nad Niemcami, a Polska niestety tej radości nie mogła podzielać, bo Polska mimo swojego bohaterstwa i ogromu ofiar znalazła się pod nową, tym razem sowiecką, okupacją. Nie ma wątpliwości, że podłożem tego ludobójstwa było to, żeby spacyfikować północno – wschodnią część Polski. Poza czterema powiatami: augustowskim, suwalskim, sejneńskim i sokólskim, ta operacja została przeprowadzona na terenie wykraczającym poza dzisiejsze terytorium Rzeczypospolitej. Jej celem było pełne podporządkowanie tego terenu sowieckiej, komunistycznej władzy. Zbrodnia dotknęła żołnierzy Armii Krajowej, żołnierzy poakowskiego podziemia niepodległościowego i ich rodzin. Nasi rodacy w 1945 roku zginęli, i to w liczbie około 2 tysięcy, jak dzisiaj wiemy, dlatego, że byli Polakami, nie pogodzili się z sowiecką okupacją, podejmowali dalszą walkę, żeby Polska była naprawdę państwem niepodległym i suwerennym. – podkreśliłem.
Te złożone dłonie trzymające znak Polski Walczącej, oplecione drutem kolczastym, które jakby wyłaniają się z ziemi, można powiedzieć wołają: „Ziemio! Nie kryj naszej krwi, iżby nasz krzyk nie ustawał…” – krzyk o prawdę i pamięć, który trwa – powiedziałem również podczas swojego wystąpienia.
Obława Augustowska była największą zbrodnią popełnioną na Polakach po II wojnie światowej, która do dziś nie jest w pełni wyjaśniona.
Mimo upływu 75 lat od tej tragedii wciąż nie wiemy, ilu dokładnie mieszkańców północno – wschodniej Polski zostało zamordowanych w Obławie Augustowskiej. Pod koniec lat 80-tych ubiegłego wieku ustalono 592 nazwiska Ofiar. Dzisiaj dzięki wysiłkom Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 Roku i zrzeszonych w nim rodzin, które występowały do organów Federacji Rosyjskiej oraz dokumentom udostępnionym przez rosyjskie stowarzyszenie „Memoriał” i prof. Nikitę Pietrowa wiemy, że liczba zabitych mogła przekroczyć nawet dwa tysiące. Niestety informacje zaniżające liczbę Ofiar do ok. 600 są wciąż powtarzane w wielu publikacjach i wystąpieniach. Tylko dostęp do rosyjskich archiwów może pozwolić na ustalenie rzeczywistej liczby zamordowanych.
Organizatorami uroczystości byli: Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 roku, Powiat Sokólski, Miasto Sokółka, Parafia pw. Św. Antoniego Padewskiego w Sokółce, a współorganizatorami byli: Marszałek Województwa Podlaskiego, Instytut Pamięci Narodowej, 18. Pułk Rozpoznawczy w Białymstoku, 1. Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej oraz Areszt Śledczy w Suwałkach.
Relacje medialne:
https://radioszczecin.pl/6,412123,sokolka-odslonieto-pomnik-w-holdzie-ofiarom-obla
https://www.youtube.com/watch?v=Tr90Ir6jnwA
https://sokolka.naszemiasto.pl/ofiary-oblawy-augustowskiej-upamietnione-w-sokolce-na/ar/c1-7908045
https://sokolka.pl/2020/09/23/przy-pomniku-ofiar-oblawy-augustowskiej/
https://www.radiomaryja.pl/informacje/w-sokolce-odslonieto-pomnik-ofiar-oblawy-augustowskiej/
https://ddb24.pl/artykul/o-ofiarach-oblawy-augustowskiej/1081683
