15 lipca 2018 roku (niedziela) wraz z żoną wziąłem udział w uroczystości upamiętniającej największą zbrodnię dokonaną na Polakach przez Sowietów po zakończeniu II wojny światowej, a więc Obławę Augustowską z lipca 1945 roku. Obchody 73. rocznicy okrutnego mordu na Polakach odbyły się w Gibach. Rozpoczęły się one od Mszy Świętej pod przewodnictwem Biskupa Ełckiego Księdza Jerzego Mazura odprawionej w Kościele pw. Św. Anny. Następnie zgromadzeni przemaszerowali na „Wzgórze Krzyży”, aby oddać hołd ofiarom Obławy.

 

W pierwszej części swojego wystąpienia odczytałem list Prezesa Prawa i Sprawiedliwości Pana Jarosława Kaczyńskiego skierowany do organizatorów i uczestników uroczystości, w którym napisał między innymi, że:

Obława Augustowska objęła swoim zasięgiem trzy ówczesne powiaty: augustowski, suwalski i sokólski. Wzięły w niej przede wszystkim udział siły Armii Czerwonej oraz NKWD, ale trzeba pamiętać, że były one wspomagane przez funkcjonariuszy UB, liczący 110 żołnierzy oddział 1 Praskiego Pułku Piechoty, a także konfidentów i donosicieli.

 

Rzeczpospolita czci swoich Bohaterów, upamiętnia Ich, robi co może, by odnaleźć doczesne szczątki Ofiar, zidentyfikować je i godnie, z ceremoniałem wojskowym pochować. Chciałbym w tym miejscu najgoręcej, jak tylko potrafię, podziękować wszystkim ludziom dobrej woli i szlachetnych serc, którzy w tej walce o prawdę, godność i pamięć brali udział. Rzeczpospolita jest państwu za to ogromnie wdzięczna.

Przypomniałem również, że zbrodnia ludobójstwa została dokonana przez siły sowieckie i polskich konfidentów po wojnie, po kapitulacji Niemiec, w czasie obowiązującego już pokoju w Europie:

To był fragment większego procesu – procesu sowietyzacji Polski. Trzeba w tym kontekście rozumieć zarówno to, co wydarzyło się w lipcu 1945 roku, jak również to, co działo się potem przez cały okres PRL, gdy skazano tę zbrodnię na niepamięć. W czasie III RP również części elit nie zależało na tym, aby prawda o Obławie została odkryta, a wiedza o niej stała się powszechna.

Na szczęście to się zmieniło i dzisiaj pamięć o trudnych i tragicznych wydarzeniach z naszej historii staje się coraz bardziej częścią świadomości zbiorowej  Polaków. Bez wiedzy o nich nie rozumielibyśmy naszej historii, jak i wielu elementów współczesności.

Podkreśliłem, że musimy czynić wszystko, aby poznać pełną prawdę o tej zbrodni i znaleźć miejsca spoczynku pomordowanych:

Spotykamy się od wielu lat na tym wzgórzu, zwanym ostatnio Wzgórzem Krzyży, i myślę, że jest to dobra nazwa. Kiedyś sądzono, że tutaj mogą spoczywać szczątki pomordowanych w Obławie Augustowskiej, ale okazało się, że tak nie jest. Miejsca faktycznego spoczynku wciąż nie znamy. Trzeba wciąż jednak podejmować dalsze wysiłki, aby poznać prawdę, a przede wszystkim miejsce, gdzie spoczywają szczątki pomordowanych.

Przypomniałem także, że niespełna miesiąc temu, 17 czerwca w Suwałkach odsłonięty został pierwszy i jedyny Pomnik Ofiar Obławy Augustowskiej. Przedstawia on dwie skrępowane drutem kolczastym dłonie, które w geście błagalnym trzymają znak Polski Walczącej.

Bardzo się cieszymy z tego pomnika. Jest on wymowny, pokazuje tragizm tych, którzy zostali zamordowani za to, że byli Polakami i nie pogodzili się z nową sowiecką okupacją. To byli żołnierze Armii Krajowej. To byli żołnierze niezłomni, żołnierze wyklęci. 

List Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy, pod którego patronatem odbyły się obchody odczytał przedstawiciel Prezydenta Pan Tadeusz Deszkiewicz (treść listu).

Do uczestników uroczystości list skierował również Marszałek Senatu RP Pan Stanisław Karczewski.

W obchodach jak co roku uczestniczyło kilkaset osób – kombatanci, służby mundurowe, wojskowa asysta honorowa garnizonu w Suwałkach, harcerze, młodzież, władze lokalne, przybyli goście oraz mieszkańcy. W uroczystości uczestniczyła również 50-osobowa grupa polskiej młodzieży z Białorusi, przebywająca aktualnie z wizytą edukacyjną na Sejneńszczyźnie.

 

Relacje medialne:

http://bialystok.tvp.pl/38077438/obchody-73-rocznicy-oblawy-augustowskiej

https://www.tvp.info/38080067/zgineli-bo-byli-polakami-w-gibach-nkwd-zabilo-blisko-600-dzialaczy-podziemia

https://bialystok.onet.pl/obchody-rocznicy-oblawy-augustowskiej-w-gibach-bohaterowie-pragna-by-wszyscy/bf1pb7l

http://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/157720